بررسی تحلیلی تبیین «حقیقت نفس» از دیدگاه علامه مجلسی و نقد آن از دیدگاه ملاصدرا
thesis
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه کاشان - دانشکده علوم انسانی
- author سمیه رنجبر
- adviser مهدی دشت بزرگی
- Number of pages: First 15 pages
- publication year 1390
abstract
حقیقت نفس از مهم ترین مباحثی است که فکر بسیاری از فیلسوفان را به خود مشغول کرده است. و یکی از پیچیده ترین مباحث آن بحث تجرد یا جسمانی بودن است. که کمتر به بررسی آن پرداخته شده در اثر پیش رو به بررسی حقیقت نفس خصوصاً تجرد یا جسمانی بودن نفس از دیدگاه علامه مجلسی و نقد ملاصدرا بر آن و نیز دلایل اثبات تجرد نفس، پرداخته شده است. در قسمت اصلی این پژوهش یعنی تجرد یا جسمانی بودن نفس از دیدگاه علامه و ملاصدرا ضمن تشریح نظر علامه در رابطه با جسمانی بودن نفس و ادله ایشان، به اثبات تجرد نفس از دیدگاه ملاصدرا و نقد ایشان بر آرای علامه پرداخته شده است. نگارنده نخست عقاید علامه مجلسی را گردآوری، و با استفاده از دیدگاه ملاصدرا به نقد نظر علامه پرداخته است. و در پایان به این نتیجه رسیده که بنا بر دیدگاه علامه روح جسم لطیف روحانی است که بعد از مرگ، باقی است. وی جز خداوند را شایسته تجرد ندانسته زیرا تجرد نفس را امری نمی داند که از روایات بر آید. بلکه ظاهر روایات را دلیل مادی بودن نفس برمی شمارد بر خلاف ملاصدرا که براهینی را برای تجرد نفس اقامه کرده و به اثبات آن پرداخته است.
similar resources
حقیقت ایمان از دیدگاه ملاصدرا و علامه طباطبایی
علامه طباطبایی وجود انسان را مرکب از سه وجود متناظر با عوالم سهگانه جهان آفرینش می‌داند. از نظر او انسان توسط حواس با عالم محسوسات، توسط خیال با عالم خیال و توسط عقل با عالم عقل ارتباط برقرار می‌کند. در حالی که ملاصدرا عوالم ثلاثه را عقل، نفس و طبیعت می‌داند و در قوس صعود، عالم مثال را در پرتو نفس و اشتداد وجودی آن تبیین می‌کند. از نظر ملاصدرا عمل امری عرضی و تبعی است و آنچه باقی است نفس و ملک...
full textبررسی تجسم اعمال از دیدگاه ملاصدرا و علامه مجلسی
در طول تاریخ، تجسم اعمال مخالفان و موافقانی سرسخت داشته است. ملاصدرا براساس مبانی حکمت متعالیه - از جمله اصالت وجود، تشکیک وجود، تشخص وجود، حرکت جوهری نفس، فاعلیت نفس، تجرد خیال و خلق صور بدون مشارکت ماده – تجسم پذیری کردارها را تبیین نموده است. در مقابل، مرحوم مجلسی به شدت و با تعصب تمام نه تنها قائلان به تجسم اعمال را تکفیر نموده بلکه با ارائۀ ادله، آن را مستلزم محال می داند. در این مقاله، به...
full textحقیقت موت، انواع و مراتب آن از دیدگاه علامه طباطبایی
پدیدۀ «موت» مقوله‌ای است که به غیر از دانش‌های تجربی، از دیدگاه فلسفی، کلامی و عرفانی به‌طورعمیق مطالعه می‌شود و به لحاظ جایگاه بحث، پیوند استواری نیز با ابواب علم‌النفس عقلی و حقیقت روح و مراتب آن در حکمت و عرفان دارد. علامه محمدحسین طباطبایی با استناد به آیات قرآنی و روایات معصومان‌علیهم‌السلام و بر مبنا و ممشای حکمت متعالیۀ صدرایی بر این باور است که روح اصالتاً...
full textبقاء نفس از دیدگاه ملاصدرا
کیفیت بقاء نفس در دستگاه فلسفی ملاصدرا شکل منحصر به فردی دارد. بهگونهای که تنها برای برهانی‌کردن اصل معاد به‌کار نمیرود، بلکه افزون بر آن تحلیل قابل قبولی از بقاء هویت بدن و نفس در جهان دیگر - برای تبیین آموزۀ معاد جسمانی- پیش رو میگذارد. او در این راستا بسیاری از اصول فلسفی خود از جمله چگونگی حدوث نفس، ترکیب اتحادی نفس و بدن، حرکت جوهری در وجود انسان و چگونگی رابطۀ نفس و بدن را در ارائه تب...
full textحقیقت ایمان از دیدگاه ملاصدرا و علامه طباطبایی
علامه طباطبایی وجود انسان را مرکب از سه وجود متناظر با عوالم سهگانه جهان آفرینش می‌داند. از نظر او انسان توسط حواس با عالم محسوسات، توسط خیال با عالم خیال و توسط عقل با عالم عقل ارتباط برقرار می‌کند. در حالی که ملاصدرا عوالم ثلاثه را عقل، نفس و طبیعت می داند و در قوس صعود، عالم مثال را در پرتو نفس و اشتداد وجودی آن تبیین می کند. از نظر ملاصدرا عمل امری عرضی و تبعی است و آنچه باقی است نفس و ملک...
full textMy Resources
document type: thesis
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه کاشان - دانشکده علوم انسانی
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023